-->

Hipotiroidi nedir?

Tiroid bezinin az çalışmasına hipotiroidi denir. Kadınlarda daha sık görülür.

Hipotiroidinin nedenleri nelerdir?

En sık görülen nedenleri sırasıyla hashimoto hastalığı, tiroid bezinin tamamının ya da tamamına yakınının alınmasıve zehirli guatrı olan olgularda yapılan atom tedavisidir. Tiroid bezi ameliyatı olan yada atom tedavisi alan olgularda düzenli olarak tiroid hormon düzeyine bakılmalıdır.

Hipotiroidinin belirtileri nelerdir?

Hipotiroidinin en sık görülen belirtileri çabuk yorulma, halsizlik, ciltte ve saçlarda kuruluk, uykuya eğilim, unutkanlık, kabızlık,  üşüme, seste kalınlaşma, kilo alma ya da kilo vermede zorluktur.  Bu belirtilerin birçoğu hipotiroidiye özgün değildir, başka hastalıklarda da görülebilir. Bazı belirtiler yaşlılığa bağlanabilir. Ancak bu yakınmaları olan kişilerde tiroid hormon düzeyine bakılması hipotiroidi tanısını koydurur. Kadınlarda sık adet görme de hipotiroidinin belirtileri arasındadır

Hangi durumlarda hipotiroididen kuşkulanılmalıdır?

 Kendisini sürekli halsiz ve yorgun hissedenlerde, kolay kilo veremeyenlerde, kilo alanlarda, sık adet gören kadınlarda, dirençli depresyonu olan olgular, çocuk sahibi olamayan ya da sık düşük yapan kadınlarda, hiperkolesterolemisi olan olgularda, ailesinde hipotiroidi öyküsü olanlarda hipotiroididen şüphelenilmelidir. 

Hipotiroidi tanısı nasıl konulur?

Hipotirodi belirti ve bulguları olan hastalarda serum TSH ve tiroid hormon (ST3 ve ST4) düzeylerinin ölçülmesiyle tanı konulur. Başlangıçta TSH düzeyi yüksek bulunur daha sonra bunu ST4 düşüklüğü izler. Hashimoto hastalığının tanısı için Anti TPO ve Anti TG antikor düzeylerine bakılır. Hashimoto hastalığında bu antikorların düzeyleri yüksektir Bu antikorlara bir kere bakmak yeterlidir. Antikor düzeyleri tedavinin takibindekullanılmazlar.

Hipotiroidli kadın çocuk sahibi olabilir mi?

Hipotiroidli bir kadın olgunun çocuk sahibi olmasında herhangi bir engel yoktur. TSH düzeyi hedef değerlerde ise hamile kalabilir ve sağlıklı bir gebelik geçirir. Gebelik planlanan hipotiroidli olgulardaTSH düzeyi hedef değerde olmalıdır. TSH düzeyi yüksekse yani hipotiroidi kontrol altında değilse TSH düzeyi hedef değere gelene kadar gebelik planlanmamalıdır. Gebelik planlayan ya da gebe olan bir kadında TSH aralığı gebelik trimestrlerine göre değişir. İlaç dozu bu trimestr TSH aralığına göre ayarlanır.  TSH normal aralıkta seyrettiği zaman bebek hem mental hem de motor olarak normal gelişimde doğar. Zekâ geriliği ya da fiziksek bir bozukluk saptanmaz. Bununla beraber eğer hasta kontrolsüz ise hipotiroidisi çok belirginse bebekte zekâ geriliği ve motor gelişim geriliği görülebilir. L tiroksin yani dışarıdan verilen tiroid hormonunun gebelik süresince anneye ve bebeğe herhangi bir zararı yoktur. Hipotiroidili olgular gebelik süresince sık aralıklarla kontrol edilmelidirler. Gebelik boyunca  iyod gereksinimi artacağından  dışarıdan iyod takviyesi alınmalıdır.

Hipotiroidi tedavisi nasıl yapılır?

Hipotiroidi tedavisi için yapay tiroid hormonu (L Tiroksin) kullanılır. Aç karna alındığında emilimi daha iyi olduğundan sabah yemekten en az yarım saat önce aç karna alınır. Özellikle demir tedavisinde kullanılan ilaçlar, kalsiyum ilacıve mide koruyucu ilaçlarla beraber alındığında tiroid hormonunun emilimi azalır, bu ilaçlar ile tiroid hormonu arasında en az 4 saat olmalıdır. Hastalığın takibi TSH düzeyi ile yapılır, genç hastalarda TSH düzeyi 0.5-2.5 arasında yaşlı hastalarda ve kalp hastalığı olanlarda ise 1-4 arasında olmalıdır. TSH düzeyi normal aralığa gelene kadar 6 haftada bir ve daha sonrada 3- 6 ayda bir tiroid hormon düzeylerine bakılır.

Sık yapılan bir yanlış ilacı herhangi bir neden olmadan almamaktır. Hipotiroidi tedavisi yaşam boyu süren bir tedavidir. Verilen tiroid hormonu hastalığı yok etmez, hastalığın belirtilerini ve bulgularını düzeltir. TSH düzeyi yaşa göre normal sınırlarda tutulduğunda ilacın herhangi bir yan etkisi yoktur.  TSH hedef aralıkta olduğu sürece kemik erimesine neden olmazlar. Hastalar uzun süre kontrolsüz olarak yüksek dozda tiroid hormonu kullanırlarsa kemik erimesini artırabilir ve ritim bozukluğuna neden olabilir. İlaç dozu yetersiz olduğunda ise hipotiroidi belirti be bulguları düzelmeyebilir

Hipotiroidili bir hasta nasıl beslenmelidir?

Hipotiroidili bir olguya özel beslenme programı yoktur. Hipotiroidili olgu için yasak olan özgün bir gıda yoktur.  Temel sağlıklı beslenme ilkeleri bütün hipotiroidili olgular için geçerlidir. Glutensiz beslenme, taş devri diyeti gibi beslenme programlarının hipotiroidi tedavisi üzerine herhangi bir ek yararı yoktur. Selenyum takviyesinin hipotiroidili bir olguda bir yararı gösterilmemiştir. Bu nedenle selenyum takviyesi almaları gerekmemektedir.  İyot içeren takviyeler hastalığın iyileşmesine neden olmazlar ve önerilmezler. Özellikle tiroid bezinde hala hormon üretimi var ise onu da engellerler. Hastalığın belirtilerinin daha da şiddetlenmesine yol açabilirler.

Güven Tekirdağ Gazetesi’nin 30. sayısından alınmıştır.

TEKİRDAĞ CANLI HABER